Koronavirüs sebebiyle ücretsiz izin kullanma şartları nelerdir?
Koronavirüs sebebiyle ücretsiz izin kullanma şartları nelerdir?
Av.Hüseyin Kaya'nın kaleme aldığı Covid-19 salgınının ekonomik ve sosyal yaşama etkisinin azaltılması amacıyla çıkarılan 16.04.2020 tarih ve 7244 sayılı “Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 17.04.2020 tarih ve 31102 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
7244 sayılı Kanun’un 9. maddesiyle 4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen geçici 10. maddenin ikinci fıkrasında, işverene 17.04.2020 tarihinden itibaren üç ayı geçmemek üzere (17.07.2020 tarihine kadar) işçilerini tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilme hakkı tanınmıştır.
İşveren Açısından Ücretsiz İzin Şartları Nelerdir?
İşveren, bu hakkını kullanıp kullanmama hususunda takdir yetkisine sahip olduğu gibi bu hakkını işçilerin bir kısmı veya tamamı üzerinde de kullanabilme konusunda da takdir yetkisine sahiptir. Maddede yer verilmemekle birlikte, kuşkusuz işveren bu takdir yetkisini keyfi bir biçimde ve maddenin getiriliş amacına aykırı bir biçimde kullanamayacaktır. Aksi takdirde, işverenin haksız uygulamalarına karşı yargı mercilerine başvuruda bulunulabilecektir. Bu bağlamda, her ne kadar madde metninde yer verilmese de kanun teklifinin gerekçesinde de açıkça belirtildiği üzere, düzenlemenin Covid-19 salgını nedeniyle yapıldığı hususunun dikkate alınması ve bu amaçla bağdaşmayan ücretsiz izne ayırmaların kanuna aykırı olacağı düşünülmektedir.
Fıkrada, bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmanın işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermeyeceği de hükme bağlanmıştır. Bir başka ifadeyle, işverenin bu madde kapsamında işçiyi ücretsiz izne ayırması durumunda işçinin sırf bu nedene dayalı olarak sözleşmeyi feshetmesi haklı nedenle fesih olarak kabul edilmeyecektir.
7244 sayılı Kanun’un 7. maddesiyle 4447 sayılı Kanun’a eklenen geçici 24. maddenin birinci fıkrası uyarınca, işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçilere İşsizlik Sigortası Fonu’ndan günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilecektir.
7244 Sayılı Kanun Fıkrada Öngörülen Ücretsiz İzin Ayırma Hakkı Nedir?
Fıkrada öngörülen ücretsiz izne ayırma hakkı, 17.04.2020 tarihinden itibaren azami üç ayla sınırlandırılmıştır. Bir başka ifadeyle, işveren üç aydan daha az bir süreyle bu yola başvurabilecektir. Maddenin üçüncü fıkrasında, bu azami üç aylık sürenin de Cumhurbaşkanı kararıyla altı aya kadar uzatılabileceği de ifade edilmiştir.
Bu düzenleme konusunda tartışmaya açık konulardan birisi de işverenin ücretsiz izin veya kısa çalışma uygulamasında öncelikle hangisine başvurması gerektiği hususudur. Kanaatimizce, kuralda açık bir hüküm bulunmamakla birlikte, iş hukukunda geçerli olan işçi lehine yorum yapılması ilkesinden hareketle, öncelikle işçilerin daha lehine olan kısa çalışmadan yararlanılması yoluna başvurulması, bu mümkün değilse ücretsiz izne çıkartılması yoluna başvurulması gerektiğini düşünmekteyiz. Esasen, 7244 sayılı Kanun’un 7. maddesinde yer alan yer alan “4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçilere” nakdi ücret desteği verileceğine ilişkin hükümden de, kanun koyucunun işverenin öncelikle kısa çalışma ödeneğini başvurmasını amaçladığı, kısa çalışma ödeneğinden yaralanamama durumunun ortaya çıkması durumunda ancak ücretsiz izne ayırma yoluna başvurulması gerektiği düşüncesinde olduğu anlaşılmaktadır.
0 YORUM